Hoofdstuk 2 Strategie 2024 – We creëren positieve maatschappelijke impact

Op het vlak van maatschappelijke betrokkenheid zijn mooie stappen gezet. Zo hebben meerdere faculteiten een portefeuillehouder voor impact en/of engagement aangesteld en is de ontwikkeling in gang gezet om het impactportfolio van de EUR verder in kaart te brengen. Ook wordt toegewerkt naar een green paper rond maatschappelijke engagement en wordt het gesprek gevoerd over het creëren van een omgeving die maatschappelijke betrokkenheid mogelijk maakt. Dat gebeurt bijvoorbeeld door het vormen van een engagementstrategie en het organiseren van ondersteuning voor engagementactiviteiten. Ondernemendheid is daarbij voor de EUR een belangrijk uitgangspunt dat wordt gemotiveerd en gestimuleerd, zowel binnen het primaire proces als vanuit de EUR Holding, het KTO Office binnen ERS en onze gelieerde ondernemingen: Erasmus BV (incl. dochters ECE en ERBS) en RSM BV.

Een belangrijke voorwaarde voor het maken van de transitie naar een impact gedreven universiteit en het stimuleren van ondernemendheid gaat over het erkennen, waarderen en belonen van impactactiviteiten en de daaruit volgende ontwikkelingen en resultaten. Daarnaast vraagt de transitie naar een impact gedreven universiteit om nieuwe vaardigheden en competenties binnen de domeinen van onderwijs, onderzoek en engagement. Het is meer dan ooit noodzakelijk om alle activiteiten en talenten van de medewerkers op een goede, minder kwantitatieve wijze te beoordelen en waarderen. Het programma Erkennen & Waarderen zet hier actief op in binnen de doelgroep van de academische staf en draagt daarmee bij aan de basis voor de transitie naar een impact gedreven universiteit.

In 2023 is de cultuurverandering met betrekking tot Erkennen & Waarderen verder doorgezet. Zowel EUR-breed als binnen de faculteiten wordt er steeds actiever gesproken over Erkennen & Waarderen, is er een structurele samenwerking gevormd met de Young Erasmus Academy, zijn er diverse instrumenten ontwikkeld en geïmplementeerd en merken de medewerkers dat er ruimte komt voor alle activiteiten en talenten van academici, bijvoorbeeld door de beschikbaarheid van gedifferentieerde loopbaanpaden, het gebruik van narratieven bij beoordelingen en promoties en het in lijn brengen van de promotiecriteria.

Uitgangspunt is en blijft om het gedachtegoed van Erkennen & Waarderen te verweven in bestaand en nieuw te ontwikkelen beleid. Zo droeg het programma actief bij aan de vorming van de nieuwe visie op leiderschap, het herziene PhD-beleid en het herziene R&O-beleid. Er is zowel een systemische- als cultuurverandering in gang gezet die de komende jaren verder doorgezet wordt en zo tot structurele, duurzame en effectieve verandering leidt. Deze verandering is onmisbaar voor de transitie naar een impactgedreven universiteit en is essentieel voor de huidige en toekomstige strategie.

Het College van Bestuur bracht in februari 2023 een verklaring uit waarin zij de klimaat- en ecologische noodtoestand erkent.  De verklaring benadrukt de urgentie om de duurzaamheidstransitie in het onderzoek, onderwijs en bedrijfsvoering te verbreden en versnellen en het belang om het duurzaamheidsprogramma verder uit te breiden.

Een van de initiatieven hiervoor was de ontwikkeling van de Industry Engagement Monitor. De eerste versie van deze monitor is beschikbaar en gelanceerd in september. De monitor brengt in kaart welke relaties EUR heeft die een, positieve of negatieve, impact hebben op het klimaat en ecosystemen. In 2024 wordt er verder gewerkt aan het robuuster en compleet maken van de monitor en het opnemen daarvan in de reguliere rapportage. Zo krijgt de universiteit jaarlijks een update van haar relatie met het bedrijfsleven.

In de tweede helft van het jaar werden voor elke faculteit en voor de Professional Services, dialogen georganiseerd om input krijgen van studenten en medewerkers over duurzaamheid bij de EUR. De uitkomst van de dialogen wordt in 2024 worden aangeboden aan het College van Bestuur en de decanen. 

Twee mooie voorbeelden van impactvolle duurzaamheidsinitiatieven binnen het onderwijs, zijn de start van de nieuwe Master Sustainability Transitions en de organisatie van de Climate and Ecological Literacy Workshop over hoe teams en individuen een bijdrage kunnen leveren aan uitdagingen met betrekking tot klimaatverandering.

Er waren ook positieve ontwikkelingen die leiden tot een duurzamere campus. Vanaf juli is alle catering vegetarisch en samen met de cateringpartner acties georganiseerd die medewerkers en studenten kennis laten maken met duurzaam voedsel.

Tot slot zijn verschillende stimuleringsmaatregelen geïntroduceerd om duurzaam vervoer voor EUR-medewerkers aantrekkelijker te maken.

Meer over de duurzaamheidsinitiatieven in ons onderwijs, onderzoek en bedrijfsvoering is te lezen in het duurzaamheidsrapport op eur.nl.[1] 

Voor de EUR is het van groot belang dat haar medewerkers zich optimaal ontwikkelen en voldoende autonomie ervaren in een gezonde en veilige omgeving. Hiervoor zijn twee belangrijke initiatieven ontwikkeld. Zo is in 2023 een centraal meldpunt geopend voor ongewenst en zorgwekkend gedrag: Safe@EUR. Daarnaast is de theatervoorstelling ‘Mindlab’ veertien keer opgevoerd. Mindlab is een theatervoorstelling, gericht op een prettige en veilige werkomgeving en ieders verantwoordelijkheid daarin. 

Zo’n 1.200 medewerkers uit vrijwel alle faculteiten en diensten van de EUR hebben de voorstelling bezocht. Veel mensen gaven aan dat het tot mooie inzichten en beter wederzijds begrip leidde. Ook blijkt dat er grote behoefte is om blijvende aandacht voor sociale veiligheid te schenken en dat er veel vraag is naar trainingen en workshops op dit onderwerp. 

Binnen UNIC, een samenwerkingsverband tussen tien universiteiten in zogeheten postindustriële Europese steden, waarvan EUR penvoerder is, is in 2023 weer een aantal stappen gezet om de gemeenschappelijke doelen verder te concretiseren.  Zo is er vanuit UNIC een gezamenlijk MSc-programma gestart over ‘Redesigning the Post-Industrial City’. Dit tweejarige Europese masterprogramma voert de EUR uit met onze partners in Cork, Bochum, Oulu, Koc, Deusto, Luik en Zagreb. UNIC verzekerde zich bovendien van voortzetting van de financiering in het kader van de Erasmus+ Oproep voor Europese Universiteiten. Hierdoor wordt de uitvoering van de uitgebreide en ambitieuze missie van UNIC mogelijk. 

De LDE (Leiden, Delft, EUR) is de samenwerking met de Universiteit Leiden en de TU Delft en investeert vooral in een aanbod van gemeenschappelijke keuzevakken en afstudeeropdrachten. In 2023 werd het aanbod onder meer uitgebreid met de minor (een keuzevak van 30 studiepunten) Authenticity and Art Crime. In het LDE Centre for Sustainability werkten interdisciplinaire studententeams aan een duurzaamheidsuitdaging.

Het Convergentie initiatief waarin de EUR samen met het Erasmus MC en de TU Delft werkt aan een meer samenhangende aanpak op een aantal urgente maatschappelijke vraagstukken, organiseerde ook in 2023 vele activiteiten over de thema’s Health & Technology, Healthy Start, Pandemic Preparedness Center (PDPC) en AI Data & Digitalisation.  

Daarnaast hebben de EUR, TU Delft en Erasmus MC vanuit de Convergentie nieuwe onderzoeksprojecten opgezet. Voorbeelden hiervan zijn het verminderen van de uitstoot van CO2 in de haven van Rotterdam, verduurzaming van de zorg, het weerbaarder maken van stad en maatschappij voor pandemieën en het creëren van gelijke kansen voor kinderen en jongeren. Het grote aantal initiatieven heeft zich vertaald naar een groeiende Convergentie-gemeenschap die de verbinding zoekt met stakeholders uit gezondheidszorg, overheid, bedrijfsleven en maatschappij. Hieruit ontstonden verschillende partnerschappen die onder meer de verschillen in gezondheid en welzijn in Rotterdam aanpakken. Ook zijn er evenementen en onderwijsinitiatieven georganiseerd om verpleegkundigen, studenten en jonge onderzoekers te betrekken bij de Convergentie EUR-TU Delft-Erasmus MC.

Na een succesvolle exploratieve fase waarin de kracht en het belang van transdisciplinaire samenwerking is bewezen, was het afgelopen jaar tijd voor de volgende fase van de Convergentie EUR-TU Delft-Erasmus MC. In 2023 zijn er belangrijke stappen gezet voor diepere samenwerking en ‘versmelting’. In dialoog met de vijf programma’s en vertegenwoordigers vanuit verschillende lagen van de instellingen is verkend hoe deze samenwerking verdere vorm en inhoud moet krijgen. Daarbij zijn uitdagingen en kansen in kaart gebracht. Er is onder meer gekeken naar de visie op transformationeel onderzoek en onderwijs, het delen van data, public affairs & funding en de operationele voorwaarden.